Dossier 1: Isabella Meulemeester

Een belangrijk deel van onderstaande info over Isabella Meulmeester is gevonden in samenwerking met Huib Plankeel en Laurent Grymonprez.
Het is een illustratie van hoe je met gepuzzel één ontbrekende generatie gegevens kan opvangen én van het feit dat genealogie tegenwoordig teamwork is
Conclusie: Isabella Meulemeester is waarschijnlijk hertrouwd met Henricus van Huynegem tussen maart en november 1755. Ze is overleden tussen 1775 en 1797
De herkomst van de Watervlietse familie Meulemeester is onbekend

Isabella Meulmeester(s)
Isabella Meulemeesters (Watervliet) was gehuwd met Henricus van Huynegem (Asse) alias Henricus van Anegem (Sluis) alias Henricus van Haenegem († Brugge).
Haar vader was Andreas Meulemeesters. In akten werden de naamvarianten met en zonder s door elkaar gebruikt. Isabella werd gedoopt met een s.
Haar moeder was Catharina Caesens (Kaesens). In stambomen staat soms Raesens, in zo'n geval is de genealogie van Bram Vergouwe gevolgd.
De eerste vrouw van Andreas, Joanna De Broeck, is geboren in Watervliet en daar met Andreas getrouwd.
Van Andreas en Catharina zijn in Watervliet verder geen aktes van hun doop, trouwen of overlijden gevonden.

Geboortedatum
In stambomen staat 09.11.1724 als haar doopdatum genoteerd, vermoedelijk gebaseeerd op foutieve interpretatie van de latijnse benaming in de index van de doopnamen.
Volgens de doopakte zelf was haar doopdatum echter een maand eerder, 9 oktober 1724:

1724

Mogelijk eerste huwelijk met Jakob Planke
Huib Plankeel opperde de mogelijkheid van een eerder huwelijk van Isabella Meulemeesters met Jakob Planke.
Het is aannemelijk: voor- en achternaam, leeftijd, geloof en leefgebied van beide Isabella's waren nagenoeg hetzelfde en er zijn aktes van maar één Isabella.

Plancke is een naam uit de westhoek van West-Vlaanderen. Hij was waarschijnlijk een protestants (klein)kind van Frans-Vlaamse Hugenoten, daar zaten namelijk Planke's tussen (zie Refugies resp. Bevolking op de website van Grijsbaard).
Opvallend is dat er geen katholieke huwelijksakte is maar wel katholieke doopaktes van de kinderen. In het gezin Huynegem-Meulemeester was dit ook het geval.
Het precieze mechanisme hierachter is onduidelijk.

Of er was géén sprake van hertrouw. Dan zijn het gebied en de periode van Henricus' huwelijk wat ruimer: de huidige gemeenten Sluis en St. Laureins, tussen 1749-1756.
1749 (Incident te Krokegem) wordt aangenomen als het vertrekjaar van Henricus uit Asse en 1756 is het geboortejaar van het eerste kind van Henricus en Isabella.
Een langere periode tusen beide huwelijken laat de mogelijkheid open van eerdere kinderen vóór 1756.
Een Catharina, Guilielmus (Willem) of Anna (de voornamen van de andere grootouders) van Haenegem kunnen er alleen in geval van niet-hertrouw zijn geweest.
In ieder geval heeft dit niet geleid tot naamdragers in de Burgerlijke Stand.

Bepaling huwelijksdatum Henricus en Isabella aan de hand van de geboortedata van de kinderen
De kinderen van Isabella met Jakob Planke:
16.08.1748 Maria Magdalena, RK doop IJzendijke, p&m Joannes Marinus Alingh en Joanna Verschuur
26.01.1750 Catharina, RK doop IJzendijke, p&m Cornelius Lefeber en Magdalena Beijaerts
22.05.1752 Petrus Jacobus, RK doop IJzendijke, p&m Cornelius Lefeber en Magdalena Beijaerts
??.03.1755 Maria Isabella, begraafboek Breskens 24.09.1755
Cornelius Lafeber was mogelijk (ca 1723->1780) getrouwd met Jeanne Koesement(10.10.1723->1780), info James Lefeber Familiy Tree Geneanet artrob40

Eerste kind van Isabella met Henricus van Huynegem:
??.09.1756 Andries van Innegem

In geval van een hertrouw moet Jakob Planke overleden zijn tussen juni 1754 (om zijn laatste kind nog te kunnen verwekken) en februari 1755 (plus 9 maanden wettelijke wachttijd geeft november 1755, 9 maanden later in augustus 1756 wordt het eerste kind van Henricus geboren). Het is krap maar het kan.
Isabella's tweede huwelijk was dan tussen maart en november 1755, als inderdaad sprake was van hertrouw en alles volgens de regels is verlopen.

Zonder hertrouw is de periode ruimer: tussen 1749 (incident te Krokegem) en 1756 (geboorte van Andries van Innegem).

Huwelijk met Hendrik van Huynegem
Isabella's tweede huwelijk was tussen maart en november 1755, als inderdaad sprake was van hertrouw en alles volgens de regels is verlopen.

In de parochieregisters van Sluis en IJzendijke komt ze niet voor, evenmin in de parochieregisters vlak over de grens.
Mogelijk was sprake van protestantse registratie (verloren gegaan in WO2) of door een van de mobiele katholieke pastoors die in die tijd actief waren.
De handelingen van de mobiele katholieke pastoors werd meestal naderhand toch ingeschreven in de reguliere registers van de grensdorpen.
Daar is het huwelijk (nog?) niet gevonden.

Woonplaatsen
Isabella werd geboren in Watervliet, ten zuiden van IJzendijke net over de Belgische grens.
De eerste kinderen met Jakob Planke zijn gedoopt in IJzendijke, het laatste kind begraven in Breskens.
Het eerste kind van Henderik van Innegem en Isabella Meulemeester genaamd Andries was "geboren onder Nieuwvliet en woont in Prins Willem Polder".
Het kind is begraven in Oostburg omdat de Prins Willem polder protestants-kerkelijk onder Oostburg viel (info Grijsbaard, Huib Plankeel).
Ze woonden dan in de buurt van het gehucht Scherpbier of wellicht het begin van de Tragel, aan de rand van de Generale Prins Willempolder.
In 1764 woonden Isabella en Hendrik vermoedelijk in het Nederlandse retranchement Cadsandria, ten noorden van Sluis.

cavane
 21e eeuwse schaapherder-cavane in de omgeving van Scherpbier 
 het landschap ten noorden van Scherpbier lijkt nog hetzelfde als in 1750 
 "Andries van Innegem geboren onder Nieuwvliet en woont in Prins Willem Polder" 

Kinderen met Hendrik van Huynegem
Aug.  1756 Andries van Innegem, geboren onder Nieuwvliet in de Pr. Willempolder en 24 december 1756 begraven te Oostburg
"Onder Nieuwvliet" moet je hier lezen als "vanuit Oostburg gezien, in de richting van Nieuwvliet". Vermoedelijk betreft 't omgeving landarbeidersgehucht Scherpbier.

18.09.1759 Maria Christina van Haenegem, gedoopt te Sluis, de eerste van de familie waar de Brabantse ui is vervangen door de Westvlaamse ae
De vermelding van de leeftijden in deze akte is aantoonbaar onjuist, overigens een gebruikelijk fenomeen in aktes.
De vermelding van Hendriks geboorteplaats Assenede berust vermoedelijk op een denkfout van de pastoor:
Hij hoorde Watervliet en Asse en en dacht te horen Watervliet en Assenede. Laatstgnoemde plaatsen liggen vlak bij elkaar en niet al te ver van Sluis.

Maria Christina van Haenegem

29.01.1765 Andreas Hubertus van Anegem (volgens de Burgerlijke Stand van 1797 "Hendrik van Hanegem"), gedoopt te Sluis
Ook in deze akte zijn de leeftijden aantoonbaar onjuist. Prettig voor genealogen is wel de uitgebreide verwijzing naar de geboorteplaatsen van beide ouders.

Andreas Hubertus van Anegem

Geloof en spelling achternaam
De religieuze situatie in de Generale Prins Willem Polder - en bij uitbreiding heel Zeeuws Vlaanderen - is beschreven door Harold van Damme en A.M.J. de Kraker.
Uit de spelling van de achternaam kon je vroeger in Zeeuws Vlaanderen het geloof afleiden.
Isabella werd gedoopt als Meulemeesters. In latere akten is de s weggevallen.
Andries werd in 1756 protestants begraven ("Nederduits Gereformeerd", er waren namelijk in de streek ook Waals Gereformeerde kerken die in het Frans preekten).
Maria Christina en Andreas Hubertus werden katholiek gedoopt in Sluis.
Andreas Hubertus veranderde later zijn voornaam in Hendrik, trouwde een protestantse en werd dat waarschijnlijk zelf ook ("Hervormde gemeente") in Cadsandria.

Overlijdensdatum Isabella
Isabella is overleden tussen tussen 31 augustus 1775 en 22 october 1797, want:
- de laatste registratie van overlijdens in de RK parochie Sluis was in 1770
- haar overlijden staat niet in de registers van de Burgerlijke Stand, gestart op 22 october 1797
- haar man Henricus is in Brugge overleden op 31 augustus 1775
- hun kinderen komen niet voor in de Weeskamer 1681-1796 van Het Vrije van Sluis (voorheen online maar thans niet meer openbaar).
Het feit dat Andreas Hubertus (Hendrik) met het overlijden van Henricus niet in het weesboek was vermeld, betekent eigenlijk niets aangezien de weeskamer zich aleen bezig hield met het beheer van nalatenschappen en dat zal in het geval van Henricus niet aan de orde zijn geweest

wezenregister
 ter illustratie fragment uit de Weeskamer 1681-1796 van Het Vrije van Sluis 
 samengesteld door Mr. A. Meerkamp van Embden (1928), publicatie A. Vergouwe (1992) 

Spaans Kerkhof
Isabella's plaats van overlijden is niet gekend.
In september 1764 waren Henricus en Isabella peter en meter van Henricus Vermees, geboren in het retranchement Cadsandria en gedoopt in Sluis.
Zijn ouders waren geen familie van Henricus en Isabella. Mogelijk waren zij geloofs- en plaatsgenoten.
Als Isabella daar vóór 1794 ook is overleden, is ze - als Rooms Katholiek - begraven op het zgn. Spaans Kerkhof van Terhofstede.
Het Spaans Kerkhof bevond zich ter hoogte van het huidige Eindstraat 2 te Terhofstede.
Op die plek was ook een kapel. Op oude kaarten staat ter plaatse een kapel ingetekend.
In 1612 stond de kapel er al niet meer. Het begraven ging wel gewoon door. Nog in het begraafseizoen 1647/1648 werden er 69 mensen begraven, gemiddeld 1 per week!
Bron: De aanteijckinghe van de dooden op 't Retrenschement gheseght Cadsandrija int Eijlandt van Cadtsandt (23.01.1647 - 13.06.1648)
Grond van het Spaans Kerkhof werd in 1950 gebruikt voor de ophoging ten behoeve van de nieuwe muziektent te Retranchement, een kilometer noordelijk van Terhofstede.

1938
 geen muziektent, omstreeks 1938 

2005
 wel muziektent, omstreeks 2005 

1844
 Terhofstede 1844 

Home